przed

przed I {{/stl_13}}{{stl_8}}przyim., łączy się z biernikiem {{/stl_8}}{{stl_7}}'wskazuje na cel przestrzenny ruchu znajdujący się z przodu czegoś (po stronie twarzy człowieka lub frontowej części czegoś) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Samochód zajechał przed dom. Wyszedł przed kościół. Wyciągnął rękę przed siebie. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}przed II {{/stl_13}}{{stl_8}}przyim., łączy się z narzędnikiem {{/stl_8}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na położenie z przodu czegoś (po stronie twarzy człowieka lub frontowej części czegoś) (gdzie?) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Przede mną stoi twój syn. Trzymam przed sobą książkę. Przed domem stał samochód. Procesja zatrzymała się przed ołtarzem. Tłum przed dworcem. Ławka przed fontanną. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na okres, względem którego czynność jest wcześniejsza (kiedy?) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Położył się spać przed północą. Wyjechał przed świętami. Umył ręce przed jedzeniem. Czytał przed zaśnięciem. Przed wyjściem z domu zgasił światło. życie przed wojną. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na miarę czasu, który upłynął od minionej czynności do teraz (kiedy?) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Telefonował przed chwilą. Ożenił się przed dwoma laty. Rozmawiałem z nim przed tygodniem, przed paroma minutami. Wyjechał przed rokiem. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na obiekt stanowiący zagrożenie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Uciekać przed pościgiem. Chronić się przed deszczem. Kryć się przed wiatrem, przed wrogiem. Oganiać się przed komarami. Zabezpieczyć się przed kradzieżą. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na kogoś, kto jest świadkiem czynności; wobec': {{/stl_7}}{{stl_10}}Zeznawał przed sądem. Żalił się przed matką. Wstydzić się przed ludźmi. Odpowiadać przed komisją egzaminacyjną. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na przedmiot, osobę, w relacji kolejności, uszeregowania pod jakimś względem': {{/stl_7}}{{stl_10}}Miał pierwszeństwo przed młodszymi stażem pracy. Przybył na metę przed zawodnikiem niemieckim {{/stl_10}}